بررسی ساختمان اپرای سیدنی قسمت چهارم

بسط روش های ساختمانی غلافی پس از مرگ « مايار » به سال 1941 متوقف نماند بلکه غنا و تنوع فراوان يافت و امکانات بيشتر برای تحقق بخشيدن به تخيل معماران بوجود آورد . فرم هايی که تا کنون ساختن آن فقط با مصالح نازک ميسر بود اکنون می تواند به نحوه غلافی از بتن ريخته شود . از اين رو فرم هايی که در تمدن های بدوی معمول بوده دوباره زنده می شوند . فی المثل بنای ساختمان ها يی به شکل چادر نشينان و يا به شکل سقف های آويزاني که در کلبه های ما قبل تاريخی روسيه معمول بوده , اکنون ميسر گشته است . حتی سقف هايی به شکل و بر اصول نو ساخته می شود واز اصول ساختن طبل در ساختن قطعات از « پيش فشرده » استفاده می گردد .

گذشته از فرم های ديرين , فرم های هندسی فی المثل سقف هايی از ترکيب يک ويا دو هلالی سهمی شکل و يا ترکيب فضايی غامضی چندين هلالی که خيزشان در امتداد مستقيم آغاز می شود مسير آمده است . و سيم , انعطاف پذير ترين ماده ساختمانی در ساختن قطعات بتنی « پره فابريکه » اهميت فوق العاده يافته است .

در ساختمان های غلافی تمام ساختمان خود در حال تعادل است و برای نخستين بار در تاريخ ساختمان می توان بدين شيوه طاق هايی زد که محتاج به تکيه گاه برای خنثی کردن فشار جانبی طاقی نباشد . هر روز اهميت شيوه ساختمانی غلافی به عنوان مقدمه راه حل مسئله پوشش بنا در عصر ما بيشتر آشکار می شود .

با اين همه نبايد تصور شود که روش محاسبات خطی اهميت خود را از دست داده است . اين روش هنوز به دست مهندسينی عاليقدر مانند « پير لو ئيجی نروی » به پيشرفت خود ادامه می دهد و طاقی ها و گنبد های عظيمی که وی با قطعات « پره فا بر يکه » - محاسبه و ساخته شده به شيوه خطی – ساخته نشان اين پيشرفت است . در ساختن تالار نمايشگاه « تورين » به سال 1961- يکی از دليرانه ترين پژوهش های ساختمانی « نروی »- از همين شيوه ساختمانی به طريقی تازه استفاده شد . غرض وی از اين پژوهش ايجاد نظم فضايی غامضی است با استفاده از ستون هايی به ارتفاعات مختلف که مانند باد بزنی گسترده سقف را نگاه می دارند . اما بين فرم اين ستون ها و فرم کلی ساختمان که مکعب است و سقفی مسطح دارد دوگانگی وجود دارد . شايد بتوان گفت اين ساختمان نمودار اعتلای نهايی شيوه محاسبه خطی است .

اما روش ساختمانی غلافی چنان که ياد آور شديم آزادی بيشتری برای طرح های مبتکرانه بوجود می آورد و کارهای « تروخا » در اسپانيا , « کاندلا » در مکزيک و مهندس معمار « کاتالانو » که اکنون در دانشگاه فنی ماساچوست تدريس می کند مثال هايی مبتکرانه هستند که راه آينده معماری را معلوم می دارند . « ادوارد تروخا » معمار اسپانيايی که به سال ( 1937 ) – معماری عميق و هنرمندی بزرگ بود که در برخی کارهايش – فی المثل در تالار ورزشی مادريد ( 1934) معماری به جلال و جمال طبيعت می رسد . ويا کلوپ « تأخير » يکی از آخرين کارهای وی که به سال 1957 در کارااکس ونزوئلا ساخته شد طاقی سهمی شکلی دارد که لطف و آرامش پرواز قوئی سبک بال را به خاطر می آورد.

«يرن اوتزن» که او نيز به ابتکار از شيوه ی ساختمانی غلافی استفاده می کند در اپرای «سيدنی» مسئله طاقی زدن را به صورتی تازه حل کرده است. ده طاقی غلافی (که بدون استفاده از چوب بست ساخته شده اند) به دنبال يکديگر به ارتفاع 60 متر بر بالای اپرای سيدنی سر بر آسمان بر می دارند و ديدارهای شيشه ای مقعری قسمت های باز غلافی ها را مسدود می دارد.